Renowacja zabytkowych cerkwi prawosławnych w Diecezji Lubelsko-Chełmskiej

Przywrócenie do dawnej świetności dwóch unikatowych na skalę całego kraju zabytkowych cerkwi: najstarszej w Polsce cerkwi Zaśnięcia Bogurodzicy w Szczebrzeszynie (1560 r.) oraz cerkwi św. Symeona Słupnika w Dołhobyczowie (1904 r.) to główny cel realizowanego od kwietnia 2008r. przez Prawosławną Diecezje Lubelsko-Chełmską projektu PL0242 "Renowacja zabytkowych cerkwi w Prawosławnej Diecezji Lubelsko-Chełmskiej. Szczebrzeszyn. Dołhobyczów. Etap II".

Prace remontowo-konserwatorskie obejmują:

1. w cerkwi w Szczebrzeszynie:

• remont nawy głównej i prezbiterium,
• rekonstrukcja ikonostasu,
• odsłonięcie i konserwacja XVII i XIX wiecznych malowideł ściennych,
• odtworzenie ogrodzenia cerkwi.

2. w cerkwi w Dołhobyczowie:

• dokończenie kompleksowego remontu cerkwi wraz z montażem systemu sygnalizacji antywłamaniowej,
• rekonstrukcji ikonostasu,
• konserwacji polichromii wewnątrz cerkwi,
• rekonstrukcji ogrodzenia.

Projekt finansowany jest ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (MF EOG) i Norweskiego Mechanizmu Finansowego – Priorytet 3 Ochrona kulturowego dziedzictwa europejskiego Programu Promesa Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Promesy Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz dotacji Urzędu Miasta i Gminy Szczebrzeszyn. Partnerem w projekcie jest: Norweski Instytut Kultury i Dziedzictwa Narodowego Prace remontowe rozpoczęły się w miesiącu lipcu natomiast prace konserwatorskie we wrześniu.

Do 31.10.2009 zawansowanie prac wyniosło:

a) Szczebrzeszyn.

*Remont cerkwi - zaawansowanie prac:
Izolacja pozioma i pionowa - 100%, Zszycie muru obwodowe, poziome- 100% , Zszywanie krzyżowe murów - 100%, Docieplenie stropu nawy głównej i prezbiterium - 100%, Tynki i wyprawy zewnętrzne - 85,56%, Elementy kamienne - 0,00%, Tynki i wyprawy wewnętrzne-59,51%, Posadzki - 0,00%, Schody zewnętrzne - 0,00%, Stolarka okienna i drzwiowa-100%
Średnie ogółem: 73,68%

*Odtworzenie ogrodzenia-zaawansowanie prac:
Roboty rozbiórkowe i ziemne - 97,24%, Roboty betonowe - 100%, Roboty okładzinowe - 93,17%, Ślusarka - 93,56% , Roboty drogowe - 87,04%
Średnie ogółem: 94,82%

*Rekonstrukcja ikonostasu - zaawansowanie prac:
Rekonstrukcja drewnianej ramy ikonostasu - 100%, Prace pozłotnicze przy detalach ikonostasu -0,00%, Montaż ramy ikonostasu w obiekcie - 0,00%, Opracowanie estetyczne ramy ikonostasu wraz z złoceniem elementów stałych- 0,00% , Rekonstrukcja ikon i ich montaż - 0,00%, Wykonanie dokumentacji powykonawczej według obowiązującego schematu - 0,00%
Średnie ogółem: 28,35%

*Konserwacja XVII i XIX wiecznych malowideł ściennych- zaawansowanie prac:
Prace wstępne przygotowawcze -100%, Konserwacja techniczna malowideł i tynków płd., wsch – 100%, Konserwacja estetyczna malowideł i tynków płd., wsch – 100%, Transfer malowideł, kon. Estetyczna 3 transferów, aranżacja ściany zachodniej i stropu żelbetowego – 0,00%, Prace końcowe: nadzór nad demontażem ruszt., wykonanie dokumentacji powykonawczej – 100%
Średnie ogółem: 76,02%

b) Dołhobyczów.

*Remont cerkwi - zawaansowanie prac:
IZOLACJE I NAPRAWY ŚCIAN FUNDAMENTOWYCH -100%, POSADZKI (BEZ OKŁADZIN) - 66,16%, NAPRAWA I WZMOCNIENIE ŚCIAN NADZIEMIA - 100% SCHODY ZEWNETRZNE (BEZ OKŁADZIN) -100%, TYNKI WEWNĘTRZNE KOPUŁY DZWONNICY - 100%, STOLARKA OKIENNA - 100%, STOLARKA DRZWIOWA -0,00%, TYNKI I WYPRAWY ZEWNĘTRZNE - 99,49%, ELEMENTY SZTUKATORSKIE -100%, TYNKI I WYPRAWY WEWNĘTRZNE - 86,58%, ROBOTY WYKOŃCZENIOWE WEWNETRZNE-OKŁADZINY PODŁÓG, SCHODY I BALUSTRADY WEWNĘTRZNE - 45,70%, OPASKI, OKŁADZINY I BALUSTRADY SCHODÓW ZEWNĘTRZNYCH -5,86%.
Średnie ogółem: 75,11%

*Odtworzenie ogrodzenia-zaawansowanie prac:
Roboty rozbiórkowe i ziemne - 100%, Roboty betonowe - 100%, Roboty okładzinowe - 94,24%, Ślusarka - 85,51%
Średnie ogółem: 93,21%

*Rekonstrukcja ikonostasu - zaawansowanie prac:
Rekonstrukcja drewnianej ramy ikonostasu - 100%, Prace pozłotnicze przy detalach ikonostasu -100%, Montaż ramy ikonostasu w obiekcie - 0,00%, Opracowanie estetyczne ramy ikonostasu wraz z złoceniem elementów stałych- 0,00% , Rekonstrukcja ikon i ich montaż - 97,78%, Wykonanie dokumentacji powykonawczej według obowiązującego schematu - 0,00%.
Średnie ogółem: 87,50%

Konserwacja polichromii ściennej- zaawansowanie prac:
Prace przygotowawcze i założenie opasek zabezpieczających -100%, Wykonanie badań tynków – 100%, Oczyszczenie ścian z obsypujących się warstw tynków – 100%, Utrwalenie polichromii – 100%, Założenie łat i tynków w kopule centralnej – 100%, Założenie łat i tynków konserwatorskich - 92,39%, Wykonie kitów, oczyszczenie i podklejenia w obszarze polichromii – 100%, Utrwalenie i punktowanie polichromii - 82,51%, Przygotowanie dokumentacji powykonawczej - 0,00
Średnie ogółem: 91,34%

Cerkiew w Szczebrzeszynie stanowi przykład szesnastowiecznej murowanej budowli cerkiewnej z zachowanym autentycznym detalem architektonicznym, stanowiącej - dzięki usytuowaniu na wzniesieniu - charakterystyczny akcent w panoramie najstarszego miasta Zamojszczyzny. Cerkiew w Dołhobyczowie wyróżnia się bizantyjsko-ruską urodą.